YENİ TÜRK ŞİİRİNDE İDEAL TİPLER

Yeni Türk şiiri 1839 yılında Tanzimat Fermanı’nın ilanıyla başlar. Osmanlı Devleti’nin her alanda büyük sıkıntılar yaşadığı bu dönemde şairler toplumun siyasî, askerî, ekonomik vb. alanlardaki problemlerine çözümler bulmaya çalışmışlardır.

Bu gayretlerin doğal sonucu olarak şiirlerinde kurtarıcı insan tipi, gazi tipi, devlet adamı tipi, orta insan tipi, aydın tipi (şair, hoca, öğretmen), rint tipi ve sevgili tipini idealize ettikleri görülür.

Bunlardan gazi, devlet adamı, orta insan, rint ve sevgili tipleri klasik (divan) edebiyatın da idealize ettiği tiplerdir. Fakat bu dönemde devrin, şartların, felsefî cereyanların ve hâkim anlayışların etkisiyle bazı değişikliklere uğramıştır.

Kurtarıcı insan tipi ile aydın tipi ise tamamıyla yeni tiplerdir. Aslında kurtarıcı insan tipi; gazi, devlet adamı ve aydın tipinin bazı özelliklerini şahsında toplayan bir tiptir.